Travma Sonrası Stres Bozukluğu
Travma, aşırı travmatik bir stresin ardından özgün bir takım belirtilerin gelişmesiyle seyreden bir bozukluktur.Kişinin olaya tepkileri aşırı korku, çaresizlik yada dehşete düşme şeklindedir.Kişide tarvmaya eşlik eden olay ve durumlardan sürekli kaçınma,genel tepki düzeyinde sürekli azalma ancak artmış uyarılmışlık belirtileri görülür.
Belirtilerin bir arada en az bir aydır bulunması ve klinik açıdan belirgin bir sıkıntıya yada toplumsal, mesleki alanlarda işlevselliğin bozulmasına neden olması gerekir.
Gerçek bir ölüm yada ölüm tehdidi, ağır bir yaralanma, kişinin aile yakınından birinin ölümü, yaralanması gibi durumlar travma sonrası stres bozukluğunun başlıca özelliğidir.Kişide travmatik olayı yeniden yaşama korkusu vardır.Travmaya eşlik etmiş uyaranlardan sürekli kaçınma ve genel tepki düzeylerinde sürekli azalma, artmış uyarılmışlığın sürekli bulunması gibi semptomlar vardır.
Doğrudan yaşanan travmatik olaylar arasında askeri çatışma, cinsel saldırı, fiziksel saldırı, yol kesme, kaçırılma, rehin alınma, terörist saldırısı, işkence, doğal yada insanların neden olduğu felaketler, ağır araba kazaları, hayatı tehdit eden bir hastalığın tanısının konması sayılabilir.
Travmatik olaylar çeşitli yollarla yeniden yaşanılabilir.Kişi sıklıkla elinde olmadan bu olayı sıklıkla anımsar. Yaşadığı travmatik olaylarla ilgili rüyalar, kabuslar görebilir.
Travmatik olayların bir yönünü andıran yada sembolize eden tetikleyici olaylarla karşılaşınca çoğu zaman yoğun bir psikolojik sıkıntı yada fizyolojik belirtiler ortaya çıkar.
Travmaya eşlik eden uyaranlardan sürekli kaçınılır. Kişi sıklıkla travmaya neden olan durumlarla ilgili düşüncelerden, duygulardan yada konuşmalardan kaçınmak için özel bir çaba harcar.
Kişide duygusal küntlük oluşmuştur. Sevme, sevilme, dostluk, cinsellik gibi duygularda azalma vardır.Kişi hiç evlenemeyeceğinden, çocuk sahibi olamayacağından yakınabilir. Uykuya dalmada güçlük, kabuslar ve rüyalar görme, irkilme tepkisi gösterebilir. Düşüncelerinde odaklanma sorunu yaşadıklarını, bir işi bitirmekte zorluk çektiklerini belirtirler.
Travma sonrası stres bozukluğu( TSSB), aşırı travmatik bir stresin ardından özgün bir takım belirtilerin gelişmesiyle seyreden bir bozukluktur. Kişinin olaya tepkileri aşırı korku, çaresizlik yada dehşete düşme şeklindedir. Kişide travmaya eşlik eden olay ve durumlardan sürekli kaçınma, genel tepki düzeyinde sürekli azalma ancak artmış uyarılmışlık belirtileri görülür.
Travma sonrası stres bozukluğu yaşayan kişiye psikolojik açıdan destek olunması çok önemlidir. Bu durumu tek başına atlatabilmesi çok zor olduğu bilinmekle beraber iyileşme ve daha sağlıklı bir hayata kavuşmak mümkündür. Bunun için aile ve yakın çevrenin desteğinin yanı sıra bir uzman aracılığıyla psikoterapi sürecine başlanması gerekmektedir.